شناخت اصول طراحی فضای سبز ، اولین مرحله اجرای آن است. امروزه افزایش نرخ رشد جمعیت به ویژه در جوامع شهری، موجب افزایش روند ساخت و ساز و تخریب فضاهای بکر و طبیعت شده است. عوارضی چون گرم شدن زمین، آلودگی هوا و … هر قدر هم فاجعه آمیز باشد، نمی‌تواند جلودار نابودی طبیعت و بالا رفتن آسمان خراش‌ها باشد.
در این مقاله علاوه بر آشنایی با اهمیت داشتن فضای سبز، به اصول و نکات قابل توجه در این امر می‌پردازیم.
در این مقاله موارد زیر را میخوانید :
فضای سبز چیست؟
در تعریف فضای سبز باید گفت محدوده‌ای طبیعی و یا مصنوعی از گیاهان، درختان و گل و چمن است. این فضا زیر نظر یک نهاد نظارتی و بر طبق یک سری قوانین مدون ایجاد می‌شود که هدف آن تازه‌سازی و شادابی محیط، فرار از آلودگی و ایجاد رفاه برای ساکنین اطراف است.
فضای سبز را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:
- شهری
- مسکونی
فضای سبز مسکونی می‌تواند در محوطه مجتمع‌های آپارتمانی و یا در حیاط ویلا ایجاد شوند. فضای سبز شهری وسعت بیشتری نسبت به مسکونی دارد و می‌تواند شامل پارک، بوستان، میدان‌ها و … باشد.
تقسیم‌بندی دیگری که برای فضای سبز وجود دارد بر اساس سطح تحت پوشش آن است که عبارت است از:
- پهنه‌ای: بر روی نقشه و تصویربرداری‌های هوایی به صورت یک لکه سبز منسجم دیده می‌شوند. پارک‌ها و باغ‌ها در این دسته قرار می‌گیرند و در طراحی آنها می‌توان نشانه‌هایی از تاریخچه و گذشته آن شهر و یا قوم را مشاهده کرد.
- خطی: بر روی نقشه دیده نمی‌شوند و به دلیل جابه‌جایی شهرها و برای مشخص شدن محدوده شهر ایجاد می‌شوند. فضای سبز میدان‌ها و معابر در این دسته قرار می‌گیرند. این نوع فضای سبز نقش تعیین کننده‌ای در مبارزه با آلودگی هوا دارند.
فوائد ایجاد فضای سبز
همانطور که گفته شد زندگی ماشینی امروز، عواقبی گاه جبران ناپذیر برای زندگی بشر ایجاد کرده است. روی آوردن به طبیعت و فضای سبز یک راه حل اساسی برای این مورد است. اما با افزایش روز افزون ساخت و ساز، ضرورت ایجاد فضای سبز برای بالا بردن سطح سلامت روح و جسم و کیفیت زندگی در شهرها چشمگیرتر از گذشته است.
از جمله فوائد ایجاد فضای سبز مسکونی و شهری می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- پایین آمدن سطح استرس در افراد
- تنظیم و کنترل بهتر دمای محیط
- کاهش آلودگی صوتی و آلودگی هوا
- بالا رفتن سطح اکسیژن در فضا و افزایش سلامتی افراد
- شادابی و زیبایی محیطی
- وجود فضایی برای تخلیه انرژی‌های منفی و تفریح و بازی کودکان
مراحل طراحی فضای سبز کدامند؟
با توجه به اهمیت وجود فضای سبز، روش طراحی و پیاده سازی این گونه فضاها علاوه بر خلاقیت، نیازمند دانش بالایی است. به طور کلی می‌توان مراحل طراحی یک فضای سبز را به صورت زیر تقسیم‌بندی کرد:
- مرحله اول عبارت است از آشنایی با قوانین ایجاد فضای سبز و بررسی نیازها و منابع موجود در منطقه برای رفع آنها.
- تجزیه و تحلیل منابع شناسایی شده و مطابقت دادن آنها با قوانین، مرحله دوم طراحی فضای سبز است.
- در مرحله سوم نتایج به دست آمده از مرحله قبل با شرایط منطقه مورد نظر اعم از اینکه مسکونی باشد یا شهری، ویلایی باشد یا آپارتمانی، تطبیق داده می‌شود.
- مرحله آخر شامل طراحی اولیه و ارائه یک طرح راهبردی و تدوین الگوهاست.
به عنوان مثال یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در انتخاب طرح مناسب، می‌توان به یافتن پوشش گیاهی مناسب برای طراحی اشاره کرد. گیاهان علاوه بر اینکه می‌توانند زیبایی متفاوتی به فضا بدهند، به عنوان دیوار و حصار هم قابل استفاده هستند. انتخاب ارتفاع مورد نیاز در فضای سبز می‌تواند منجر به انتخاب نوع گیاه صحیح شود.
مثلا اگر قصد راهنمایی مسیر با کمک گیاهان را داشته باشیم باید گیاهانی که ارتفاع آنها تا زانو می‌رسد به عنوان پوشش گیاهی استفاده شود. اگر بخواهیم از گیاهان به عنوان تعیین‌کننده یک محدوده خصوصی استفاده کنیم باید ارتفاع آنها بیشتر از حد دید یک انسان معمولی باشد.
اصول طراحی فضای سبز
در طراحی فضای سبز علاوه بر کاربردی بودن، بحث زیبایی شناختی آن هم بسیار مورد توجه است. ترکیب علم و هنر در این رشته خاص موجب شده که طراحی فضای سبز به عنوان یک رشته تخصصی، در ارتباط مستقیم با رشته‌های معماری و عمران باشد. بنابراین برای اثرگذاری کامل و ماندگار در بیننده اثر باید اصول زیر رعایت شود:
- ایجاد وحدت در فضای سبز: رعایت این اصل به فضای سبز جلوه می‌دهد و باید نشان دهنده سبک معماری فضا باشد. برای این منظور می‌توان از قانون تکرار در عناصر به کار رفته در فضا استفاده کرد.
- تعادل و برابری در طراحی فضای سبز: تعادل می‌تواند متقارن و نامتقارن باشد. در حالت متقارن همه عناصر در دو طرف فضا به طور یکسان قرار داده می‌شوند. اما در نامتقارن طراحی فضا به گونه‌ای انجام می‌شود که چشم انداز کلی آن یک ترکیب متعادل بسازد.
- رعایت هارمونی در طراحی: این اصل برای برجسته‌سازی برخی آیتم‌ها در طراحی بسیار کاربردی است. مثلا اگر اجزای موجود در فضا به صورت متضاد در کنار هم قرار بگیرند دید بهتری خواهند داشت.
- رنگ و تاثیر آن در فضای سبز: برخلاف تصور عموم رنگ فضای سبز لزوما طیف رنگ سبز نیست. بلکه باید دقت داشت که استفاده از رنگ‌های گرم به فضا حس حرکت و رنگ‌های سرد، حس سکون می‌دهد. بنابراین بسته به محیط باید از رنگ‌های مناسب استفاده کرد.
- اصل گذر در طراحی: یکی از مهم‌ترین اصول طراحی فضا جلوگیری از یکنواختی در طراحی است. ایجاد تغییرات تدریجی در عناصر به کار رفته در فضا را گذر می‌نامند. این تغییرات می‌تواند شامل تغییر اندازه، رنگ، بافت و طرح آنها باشد.
نکات تکمیلی در طراحی فضای سبز
با توجه به مطالب مطرح شده لزوم ایجاد فضای سبز بر کسی پوشیده نیست اما باید در این رابطه یک سری نکات در نظر گرفته شود. نکته اول درباره طراحی فضای سبز در محیط‌های کوچک است. در این فضاها ساخت فضای سبز علاوه بر دوام و زیبایی، باید توجیه اقتصادی هم داشته باشد. نکته بعدی این است که گیاهان به عنوان اصلی‌ترین عناصر موجود در فضای سبز باید هم از لحاظ زیبایی شناختی و هم تناسب، مقیاس و طول عمر، با فضای مورد نظر هم‌خوانی لازم را داشته باشند. تنها در این صورت است که می‌توان نتایج لازم را از ایجاد این فضا گرفت.
گروه معماری دگرش با بکارگیری افراد متخصص و باتجربه،اصول طراحی فضای سبز را مطابق با متراژ و مساحت و سلیقه شما ارائه می‌دهد. کارفرمایان عزیز تنها با یک تماس تلفنی می‌توانند از مشاوره رایگان کارشناسان این مجموعه بهرمند شوند.
برای دریافت مشاوره با شماره های ۰۹۱۱۱۱۵۸۴۳۴ و یا ۰۹۹۱۹۰۳۸۱۳۱ تماس بگیرید